Delft en Vermeer

5 december 2023

Delft is naast de stad van Delfts Blauw ook dé stad van de wereldberoemde schilder Johannes Vermeer. Naast zijn geboorte groeide de meesterschilder hier op en schilderde hij er zijn beroemde schilderijen. Ook speelde het persoonlijk leven van Vermeer zich af in Delft. Wij lichten een aantal belangrijke plekken in Delft uit en vertellen je hoe deze verbonden zijn met Vermeer.

Nieuwe Kerk & Oude Kerk

Het leven van Johannes Vermeer begon in de Nieuwe Kerk. Op 31 oktober 1632 werd Vermeer hier gedoopt, waarna hij een groot deel van zijn leven doorbracht op de Markt, gelegen naast de kerk. Naast dat de Nieuwe Kerk het begin aanduidde van Vermeers leven, betekende de kerk juist het einde voor zijn eigen familie. Vermeers grootvader, ouders, zusje, en vrouw liggen hier namelijk begraven. Vermeer zelf is daarentegen in de Oude Kerk begraven, waar zijn schoonmoeder destijds een eigen graf had. In 1675 overleed Vermeer en liet hij zijn vrouw en elf kinderen achter met grote geldproblemen.

Na zijn dood bleef Vermeers werk lang ondergewaardeerd. Vermeer had ook maar weinig schilderijen gemaakt, naar schatting een stuk of 40. Dit aantal is erg laag vergeleken met andere schilders van die tijd. Pas in 1866 begon Vermeer beroemder te worden. Een Fransman genaamd Thoré-Bürger schreef een stuk waarin hij de religieuze schilderkunst van die tijd bekritiseerde. Thoré-Bürger prees juist de burgerlijke taferelen die Vermeer had geschilderd en noemde hem ‘de Sfinx van Delft’. Hierna werd Vermeers werk steeds populairder en ontstond er een jacht op zijn schilderijen.

Nieuwe Kerk, Delft, Oude en Nieuwe Kerk Delft

Gezicht op Delft, Mauritshuis, Den Haag

Hooikade

Kijk je vanaf de Hooikade naar de Schie, dan zie je wat Johannes Vermeer in de 17e eeuw zag. Althans, zonder alle moderne ontwikkelingen. Net zoals je op het schilderij ‘Gezicht op Delft’ kunt zien hoe de vroege zon opkomt in het oosten en hoe er donkere wolken boven de huizen kunnen ontstaan. In het schilderij zorgt het wolkendek voor donkere huizen op de voorgrond, terwijl de huizen op de achtergrond juist baden in het zonlicht. Tot op de dag van vandaag is dit stadsgezicht een van de beroemdste schilderijen van Johannes Vermeer.

Vlamingstraat

Een ander bekend stadsgezicht in Delft is zichtbaar op het schilderij ‘Gezicht op huizen in Delft’, beter bekend als ‘Het Straatje’. Vermeer had niet zomaar dit huis geschilderd. Vermoedelijk werd het pand bewoond door een tante van Vermeer en haar kinderen. Zij woonden in een wijk waar destijds mensen zoals timmerlieden en vleeshouwers woonden. Ondanks dat er een paar verschillen zijn tussen het hedendaagse straatje en het straatje van toen, is het een belangrijke plek.

Exclusief tijdens het Vermeerjaar is het mogelijk om het ‘Huisje Vermeer Straatje’ te schilderen bij Royal Delft Museum. Laat je creativiteit de vrije loop tijdens de Vermeer schilderworkshop!

Boek een Vermeer schilder workshop  

 

Het Straatje, Vermeer Centrum, Delft

Oude Langendijk, Delft, Achter de gevels van Delft

Oude Langendijk

Toen Vermeer in 1653 op zijn 21e trouwde met Catharina Bolnes, trok het kersverse echtpaar samen in bij Vermeers schoonmoeder, die in een chique herenhuis aan de Oude Langendijk woonde. In dit huis woonde Vermeer het langst, namelijk 15 jaar. Hij had hier een atelier met licht uit het noorden, wat destijds geliefd was bij schilders. Doordat Vermeers raam gericht was op het noorden, kon minder zonlicht in het atelier komen. Zonlicht zorgt namelijk voor een voortdurend veranderende hoek van lichtinval, wat nadelig is voor schilders. Daarnaast had de schilder uitzicht op de Markt en zijn vorige woning, de Mechelse Herberg. Tegenwoordig heet de Oude Langendijk de Jozefstraat, maar de woning is nog steeds te bezichtigen.

Naast de Vermeer schilderworkshop valt er nog veel meer te beleven rondom Vermeer in het Royal Delft Museum. Leer hier meer over Vermeer en Royal Delft en boek je ticket.

Vermeer en Royal Delft  

Boek je ticket